การพนัน คือเกมแห่งโอกาส
แต่เมื่อนักคณิตศาสตร์คนหนึ่ง ใช้ความน่าจะเป็นให้เป็นประโยชน์แก่เขา ทำให้บ่อนคาสิโนวุ่นวายทีเดียว
ดร.เอ็ดเวิร์ด ธอร์พ นักคณิตศาสตร์ – “คริสต์มาสปีหนึ่ง ผมกับภรรยาไปพักผ่อนแบบสนุกและประหยัดที่ลาสเวกัส แต่ผมไม่ได้วางแผนจะไปเล่นการพนัน เพราะผมรู้ดีว่ามันเป็นแหล่งสูญเสียสำหรับแทบทุกคน”
อย่างไรก็ตาม ธอร์พ เตรียมความพร้อมด้วยการอ่านวารสารวิชาการเกี่ยวกับการพนัน
เขาอ่านเจอวิธีการที่ไม่ชัดเจนซึ่งเชื่อกันว่า ช่วยลดความน่าจะเป็นในการแพ้เกมแบล็คแจ็ค
ซึ่งเป็นเกมที่เล่นแข่งกับเจ้ามือ โดยผู้ที่มีแต้มใกล้ 21 มากที่สุดเป็นผู้ชนะ
ดร.เอ็ดเวิร์ด ธอร์พ นักคณิตศาสตร์– “มันบอกให้รู้ว่า คุณอาจแพ้ได้ด้วยสัดส่วนเพียง 6 ต่อ 10 ของ 1% เท่านั้นในระยะยาว ดังนั้น ผมก็คิดว่า ‘เอาล่ะ จะลองเสี่ยงสนุกๆ สัก 10 ดอลลาร์ ’”
การขึ้นต่อกันของเหตุการณ์ต่างๆ
ความน่าจะเป็นของเหตุการณ์หลายเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอาจเกิดขึ้นจากหนึ่งในสองรูปแบบ
โอกาสที่จะทอดลูกเต๋าได้แต้มหกมีค่าเท่ากันเสมอ
ไม่ว่าคุณจะทำกี่ครั้ง โอกาสก็คือ 1 ใน 6 เสมอ
นี่เป็นตัวอย่างของเหตุการณ์ที่ไม่ขึ้นต่อกัน
ในขณะที่ความน่าจะเป็นของการจับไม้สั้นไม้ยาวนั้น เปลี่ยนไปเรื่อยๆ เมื่อไม้แต่ละแท่งถูกดึงออกไป
จากโอกาส 1 ใน 6 เป็น 1 ใน 5 ไปเรื่อยๆ จนกว่าจะได้
เหตุการณ์ที่ขึ้นต่อกัน:
เหตุการณ์ 1 เปลี่ยนแปลงความน่าจะเป็นของเหตุการณ์ 2
เหตุการณ์ที่ไม่ขึ้นต่อกัน:
เหตุการณ์ 1 ไม่มีผลต่อความน่าจะเป็นของเหตุการณ์ 2
เหตุการณ์ในเกมแบล็คแจ็ค
เกมไพ่ส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่ไม่ขึ้นต่อกัน นั่นคือ ไพ่ที่ใช้แล้ว ถูกสับรวมกันไว้ที่สำรับไพ่กองกลาง
แต่ในเกมแบล็คแจ็ค ไพ่เหล่านั้นถูกวางไว้ข้างๆ
ดร.เคท เดฟลิน มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด สหรัฐอเมริกา – “สิ่งที่ทำให้แบล็คแจ็คแตกต่าง คือว่าไพ่แต่ละขาไม่ได้เป็นอิสระต่อกัน กองไพ่กลางมีความจำของไพ่ในแต่ละขา และผู้เล่นที่เก่ง สามารถจดจำไพ่ของผู้เล่นคนก่อนหน้าได้…”
กลับไปที่ลาสเวกัส ธอร์พประดิษฐ์วิธีการ ‘นับ’ ไพ่ที่ถูกดึงออกมาจากสำรับกลาง เพื่อให้รู้ว่าความน่าจะเป็นว่าจะมาเข้าทางเขาเมื่อไหร่
เขามั่นใจในวิธีการของเขามากเสียจนวางเงินเดิมพัน 10,000 ดอลลาร์ และได้กลับมาเป็น 21,000 จากความพยายามนับไพ่ครั้งแรก
การหยุดนักนับไพ่
เมื่อ ธอร์พ ตีพิมพ์งานวิชาการที่อธิบายวิธีของเขา นักคณิตศาสตร์คนอื่นก็เริ่มนับไพ่กัน
บ่อนคาสิโนพยายามทำให้ไพ่เป็นอิสระต่อกัน เพื่อจะหยุดการนับไพ่
แอนโธนี เคอร์ทิส อดีตนักนับไพ่ – “เขาเพียงรอให้ นักนับไพ่เดิมพันสูงๆ ก่อน จึงสับไพ่ หากพวกเขาเห็นการเดิมพันที่สูง พวกเขารู้ว่านักนับไพ่ต้องการเอาชนะเกมนี้ แต่พวกเขาจะไม่ยอม พวกเขาจะสับไพ่เสียใหม่”
แต่นักพนันที่ชอบด้วยกฎหมายรู้สึกเบื่อหน่าย ดังนั้น การสับไพ่เช่นนี้ก็ต้องหยุดลง
บ่อนคาสิโนจึงสอนวิธีของ ธอร์พ ให้กับเจ้ามือในบ่อน เพื่อที่พวกเขาจะได้จับนักนับไพ่ แทนนั่นเอง
ธอร์พ ถูกห้ามเข้าบ่อนคาสิโน…
แต่เขาได้นำทักษะทางคณิตศาสตร์ของเขา ไปใช้กับตลาดหลักทรัพย์
ที่ที่เขาทำเงินได้หลักพันล้าน