เหตุใดเราจึงนับทีละสิบ?

Transcript

เรานับเลขทีละสิบ

สิบ ร้อย พัน

ระบบเลขของเรานั้นใช้จำนวนเท่าของสิบเป็นพื้นฐาน

เราเห็นจำนวนเท่าของสิบได้ทั่วไป

สิบมิลลิเมตรเป็นหนึ่งเซนติเมตร

หนึ่งร้อยเซนติเมตรเป็นหนึ่งเมตร

หนึ่งพันเมตรเป็นหนึ่งกิโลเมตร

ระบบนี้เรียกว่าระบบเลขฐานสิบ คำว่า dec มาจากภาษาลาติน แปลว่า สิบ

ระบบเลขฐานสิบ

แต่ทำไมต้องสิบ? ทำไมไม่เป็น 12 หรือ 18?

ระบบเลขฐาน

จำนวนหน่วยตัวเลขที่ใช้ในระบบการนับเลข เรียกว่า ‘ฐาน’

ระบบเลขฐานสิบของเราใช้หน่วยตัวเลขสิบตัว ศูนย์ถึงเก้าดังนั้นมันเป็นฐานสิบ

และเราก็ยังใช้ระบบเลขฐานอื่นในชีวิตประจำวันของเรา เช่น เพื่อใช้การบอกเวลา

หกสิบวินาทีเป็นหนึ่งนาที

หกสิบนาทีเป็นหนึ่งชั่วโมง

ดังนั้นเวลาจึงใช้ระบบเลขฐานหกสิบ

ที่จริงแล้ว หกสิบเป็นเลขฐานที่ดีกว่าสิบ เนื่องจากมันถูกหารได้ง่ายกว่า

สิบถูกหารได้ลงตัวด้วยตัวมันเอง ห้า สองและหนึ่งเท่านั้น

แต่หกสิบถูกหารได้ลงตัวด้วยตัวมันเอง สามสิบ ยี่สิบ สิบห้า สิบสอง สิบ…

… หก ห้า สี่ สาม สองและหนึ่ง

นี้จึงทำให้เลขหกสิบมีประโยชน์มากกว่าในการใช้เป็นเลขฐาน

แล้วทำไมเราถึงเลือกใช้เลขฐานสิบ?

ก่อนที่มนุษย์โดยส่วนใหญ่สามารถเขียนได้ พวกเขาใช้ร่างกายในการนับ

ภาพวาดทางประวัติศาสตร์แสดงให้เห็นว่าส่วนต่างๆ ของร่างกายมนุษย์นั้นถูกนำไปใช้ในการนับในหลากหลายวัฒนธรรม

ชาวยัปโน ในปาปัวนิวกินี เป็นตัวอย่างหนึ่งที่ใช้ส่วนต่างๆ ของร่างกายในการนับตัวเลข แต่ละส่วนของร่างกายเป็นตัวแทนตัวเลขที่ต่างกัน

เผ่ายัปโน
ปาปัวนิวกินี

เริ่มจากนิ้วมือและนิ้วเท้า

จากนั้นหู ตา และจมูก

แต่ว่าเพื่อที่จะหลีกเลี่ยงความวุ่นวายทุกครั้งที่ไปซื้อของ การใช้จำนวนเท่าของสิบ ซึ่งนับง่ายๆ โดยใช้นิ้วมือ ก็ดูสมเหตุสมผล

สิบกลายเป็นร้อย ร้อยกลายเป็นพัน

และเลขทั้งหมดที่สามารถอธิบายได้ด้วยตัวเลขสิบตัว

ถ้าสมมุติว่าเรามีสิบสองหรือสิบแปดนิ้ว เราอาจจะใช้วิธีจัดการกับโลกของเราที่แตกต่างออกไปก็ได้