ปรากฏการณ์พารัลแลกซ์

Transcript

การมีตาสองดวง เป็นข้อได้เปรียบอย่างยิ่งสำหรับการรับรู้ระยะทางของพวกเรา

ลองถือดินสอด้ามหนึ่งในระยะแขน ให้มันบังวัตถุใกล้ๆ สักอัน

หากลองปิดตาทีละข้างสลับกัน ดินสอดูเหมือนเคลื่อนที่ได้

นี่เป็นเพราะตาแต่ละดวงมองไปที่ ดินสอ จากมุมที่ต่างกันเล็กน้อย

ปรากฏการณ์นี้ รู้จักกันว่า พารัลแลกซ์

สมองของเราอาศัยระยะระหว่างตาทั้งสอง ที่เรียกว่าเส้นฐาน และมุมที่ทำกับวัตถุเพื่อคำนวณระยะห่างจากวัตถุนั้นได้ในทันที

พารัลแลกซ์:
การย้ายที่ของวัตถุที่ถูกเฝ้าสังเกต
เกิดจากการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งของผู้สังเกต
โดยวัดจากเส้นฐาน

การวัดทางดาราศาสตร์

ปรากฏการณ์พารัลแลกซ์ ได้ถูกนำไปใช้วัดระยะทางที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่จะจินตนาการได้ นั่นคือระยะทางจากโลกถึงดวงดาว

เช่นเดียวกันกับดินสอในมุมมองของตาเรา ดาวที่อยู่ใกล้จะดูเหมือนเคลื่อนตำแหน่ง เมื่อเทียบกับดาวที่อยู่ห่างออกไป

ปรากฏการณ์พารัลแลกซ์นี้เกิดขึ้นเนื่องจาก ตำแหน่งของผู้สังเกตเปลี่ยนแปลงเมื่อโลกเคลื่อนที่ไปตามวงโคจร

เส้นฐานระหว่างดวงตาของผู้ใหญ่โดยเฉลี่ยแล้วจะยาวเพียง 6 เซนติเมตร

ในขณะที่วงโคจรของโลกรอบดวงอาทิตย์ สามารถสร้างตำแหน่งของผู้สังเกตสองตำแหน่งที่ห่างกันถึง 300 ล้านกิโลเมตร

โดยการถ่ายภาพจากโลกในตำแหน่งที่ห่างกันมากที่สุดดังกล่าว ซึ่งห่างกันหกเดือน
นักดาราศาสตร์สามารถบันทึกองศาของมุม ที่ดาวได้เคลื่อนที่ในช่วงเวลานี้

มุมนี้เรียกว่า มุมพารัลแลกซ์ มีค่าเล็กอย่างเหลือเชื่อ เนื่องจากระยะทางของดวงดาวที่ไกลมหาศาล

โดยการสร้างสามเหลี่ยมมุมฉาก นักดาราศาสตร์รู้ระยะเส้นฐานและมุมสองมุม ซึ่งเป็นข้อมูลที่เพียงพอที่จะใช้ตรีโกณมิติ เพื่อคำนวณหาระยะห่างจากโลกถึงดวงดาวได้

คล้ายๆ กับการทดลองกับดินสอ แต่เป็นระดับที่ยิ่งใหญ่มโหฬาร