Classroom visuals
Film info
Film summary
เหตุใดคาร์บอนมอนอกไซด์จึงเป็นพิษต่อร่างกายและตรวจสอบได้ยาก ?Key facts
- ในคาร์บอนมอนอกไซด์ คาร์บอนสร้างพันธะโควาเลนต์แบบพันธะสามกับออกซิเจน 1 อะตอม
- คาร์บอนมอนอกไซด์เกิดจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของเชื้อเพลิง ซึ่งปกติจะได้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
- เมื่อสูดดมเข้าไป คาร์บอนมอนอกไซด์จะสร้างพันธะกับฮีโมโกลบิน เกิดเป็นคาร์บอกซีฮีโมโกลบิน
- เมื่อมีออกซิเจนไหลเวียนในร่างกายปริมาณน้อยเกินไป จะทำให้อวัยวะสำคัญของเราเจ็บปวดได้
Transcript
หนึ่งในก๊าซที่เป็นพิษมากที่สุดในโลกนั้นแท้จริงแล้วมีความคล้ายคลึงกับหนึ่งในก๊าซที่เป็นที่รู้จักมากที่สุด
ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ เกิดจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของวัสดุต่างๆ ซึ่งตามปกติหากเผาไหม้สมบูรณ์แล้วจะให้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
ตัวอย่างของวัสดุเหล่านี้ ได้แก่ เชื้อเพลิงฟอสซิล ไม้ ก๊าซโซลีน และก๊าซธรรมชาติ
การเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์เกิดขึ้นเมื่อมีปริมาณออกซิเจนไม่เพียงพอที่จะสร้างพันธะกับอะตอมคาร์บอนในน้ำมันเชื้อเพลิง จึงเกิดเป็นก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่อากาศถ่ายเทไม่สะดวก เช่น เครื่องยนต์แบบสันดาปภายใน และภายในอุปกรณ์ทำความร้อนที่ชำรุด
คาร์บอนไดออกไซด์ = CO2
ขณะที่ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สร้างพันธะคู่แบบโควาเลนต์กับออกซิเจนสองอะตอม แต่ในคาร์บอนมอนอกไซด์ อะตอมคาร์บอนสร้างพันธะสามแบบโควาเลนต์ซึ่งมีความแข็งแรงกว่า กับออกซิเจนเพียงหนึ่งอะตอม
คาร์บอนมอนอกไซด์ = CO
คาร์บอนมอนอกไซด์เป็นสารไม่มีสีและไม่มีกลิ่น เช่นเดียวกับคาร์บอนไดออกไซด์ แต่มีความเป็นพิษอย่างมากต่อร่างกายมนุษย์
อันตรายของมันเกิดจากความสามารถในการสร้างพันธะกับฮีโมโกลบิน ซึ่งทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนในเซลล์เม็ดเลือดแดง
ขณะหายใจเข้า ออกซิเจนจะเดินทางเข้าสู่ปอด และสร้างพันธะกับฮีโมโกลบินเกิดเป็นออกซิฮีโมโกลบิน
ออกซีฮีโมโกลบิน
ฮีโมโกลบินสร้างพันธะกับคาร์บอนมอนอกไซด์ได้แข็งแรงกว่ากับออกซิเจน ดังนั้นเมื่อสูดเอาคาร์บอนมอนอกไซด์เข้าไปในร่างกาย มันจะเข้าไปแทนที่ออกซิเจนและเกิดเป็นคาร์บอกซีฮีโมโกลบิน
คาร์บอกซีฮีโมลโกลบิน
ดังนั้นออกซิเจนจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดและหมุนเวียนในร่างกายได้น้อยลง ทำให้อวัยวะที่สำคัญขาดออกซิเจนได้
ความเป็นพิษจากคาร์บอนมอนอกไซด์ในขั้นต่ำๆ คือ อาการวิงเวียนศีรษะ เมื่อยล้า และคลื่นไส้
ในขั้นรุนแรง จะทำให้เกิดอาการชักหรืออาจเสียชีวิตได้
มีหลายวิธีการในการตรวจวัดระดับของคาร์บอนมอนอกไซด์ และการตรวจเช็คสภาพของเครื่องยนต์อย่างสม่ำเสมอจะช่วยป้องกันการเกิดก๊าซพิษนี้ได้
...Please log in to view and download the complete transcript.
